https://www.info-ogrody.pl/artykul,id_m-100080,t-rośliny_wskaźnikowe_gleb_zasobnych_i_ubogich_w_wapn.html
Rośliny wskaźnikowe gleb zasobnych i ubogich w wapń
Ilość wapnia w glebie zależy od skały macierzystej, na której powstała. Tam, gdzie występowały korzystne warunki, powstawała gleba zasobna w wapń. Może być tak, że gleba w sposób naturalny ma niską zawartość wapnia i taka gleba w Polsce występuje zdecydowanie częściej. Ponadto, ilość wapnia w glebie w trakcie prowadzenia upraw, w sposób naturalny systematycznie maleje, kiedy to rośliny pobierają ten pierwiastek w czasie wegetacji, ale większość jest wypłukiwana z wierzchniej warstwy gleby do głębszych warstw. Niedobór wapnia niekorzystnie wpływa na jakość gleby, a także na stan roślin. Dlatego gleba wymaga systematycznego wapniowania. Pierwiastek ten ma wpływ na kwasowość gleby, większość roślin wymaga gleb lekko kwaśnych lub obojętnych (wskaźnik pH od ok. 6,0 do 7,0). Jednak wapń jest niezbędny i bardziej potrzebny glebie niż roślinom, ponieważ wpływa na jej żyzność i decyduje o efektywności oraz jakości upraw w ogrodzie.
Wapń w glebie
Wapń występujący w glebie wpływa korzystnie na jej strukturę, zwiększając jej porowatość. Znajduje się tam duża ilość składników odżywczych. W takiej glebie łatwo do systemu korzeniowego roślin przedostaje się powietrze, a także woda. Dobrze rozwinięte korzenie łatwo pobierają składniki pokarmowe, a tym samym rośliny dobrze się rozwijają.
Niestety gleba zasobna w wapń posiada również cechy, które nie są odpowiednie dla niektórych roślin. Wysoki odczyn pH gleby zasobnej w wapń, jej duża przepuszczalność sprawia, że nie wszystkie rośliny będą dobrze się rozwijać. W tej sytuacji można, albo próbować zmienić pH gleby oraz jej strukturę, albo uprawiać rośliny, które akceptują takie warunki.
W celu poprawienia struktury gleby zasobnej w wapń można dodać do niej próchnicy, która użyźni ją i zwiększy pojemność wodną. Związki organiczne zmniejszą pH gleby. Niestety ulegają one rozkładowi i wymagają systematycznego uzupełniania, przynajmniej raz w roku. W tym celu do ziemi można dodać kwaśnego torfu, kompostu, kory.
Wygodniejszym oraz tańszym, a przede wszystkim mniej pracochłonnym sposobem jest uprawa na glebie zasobnej w wapń roślin przystosowanych do niej.
Taką glebę lubią i będą się dobrze na niej rozwijać rośliny posiadające długi, głęboko sięgający system korzeniowy oraz odporne na niedobór wody np:
- jaśminowce i clematisy,
- iglaki np: jałowce, tuje,
- drzewa liściaste np: buki
- drzewa owocowe takie jak: wiśnie i grusze,
- na skalniakach: ciemierniki.
Również dobrze znoszą takie warunki niektóre byliny np. piwonie.
Niedobór wapnia w glebie
Niedostateczna ilość wapnia również powoduje, że tylko określona grupa roślin, przystosowana do takich warunków będzie rozwijać się na takim podłożu. Są to rośliny, które preferują bardziej kwaśny odczyn pH gleby.
Gleby kwaśne wymagają odkwaszenia. W tym celu stosuje się wapniowanie, które poprawia żyzność gleby, zmienia jej strukturę na gruzełkowatą, co jest korzystne dla roślin .
Zabieg ten polega na wprowadzeniu do gleby wapnia. Nie należy równocześnie z tym zabiegiem, wykonywać nawożenia innymi nawozami, które mogą tworzyć w glebie związki szkodliwe, nieprzyswajalne dla roślin.
Nawożenie wykonać w odstępie dwóch – trzech tygodni. Również sianie oraz sadzenie roślin bezpośrednio po wapniowaniu nie jest zalecane.
Najlepszym okresem na przeprowadzenie zabiegu jest jesień.
Do wapniowania w ogrodzie można zastosować kredę lub dolomit. Naturalnym nawozem do wapniowania jest popiół drzewny.
Ilość nawozu, którą należy zastosować na określoną powierzchnię zależy od rodzaju nawozu oraz od gleby, a także od wymagań roślin.
Rośliny wskaźnikowe gleb zasobnych w wapń
O tym, że gleba w ogrodzie jest zasobna w wapń mogą świadczyć między innymi te rośliny występujące tam w warunkach naturalnych:
Blekot pospolity; zwany również szaleniem lub psią pietruszką, jest to pospolita roślina trująca występująca na terenie całej Polski, rośnie na polach uprawnych oraz przy drogach, osiąga do 50 cm wysokości, stosowana w ziołolecznictwie, ale koniecznie w porozumieniu z lekarzem.
Gorczyca polna, ognicha; trująca roślina występująca na terenie całej Polski, rośnie na polach, w ogrodach, miedzach, przy drogach, osiąga do 60 cm wysokości, kwitnie od maja do sierpnia, stosowana w ziołolecznictwie.
Lucerna sierpowata; pospolita roślina występuje na obszarze całej Polski o wysokości od 20 do 60 cm, porasta łąki, nasłonecznione wzgórza, zarośla, przydroża; jest rośliną miododajną, uprawiana na paszę bogatą w białko.
Oset zwisły; roślina występująca na terenie Polski, głównie w północnej i środkowej części, osiąga do 1 m wysokości, rośnie na nieużytkach, wysypiskach, łąkach, pastwiskach, przy drogach, kwitnie od lipca do września.
Źródło: kwiatypolski.ovh.orgŚwierzbnica polna; w Polsce pospolita roślina porastająca łąki i wzgórza, obrzeża lasów, przydroża, osiąga do 1m wysokości. Część podziemna posiada rozgałęzione kłącza. Kwitnie od lipca do września.
Rośliny wskaźnikowe gleb ubogich w wapń
Ten rodzaj gleby występuje zdecydowanie częściej na terenie Polski.
Rośliny rosnące chętnie na glebach ubogich w wapń w warunkach naturalnych to między innymi:
Źródło:kwiatypolski.ovh.org
Chaber bławatek; jest to pospolity chwast polny, występuje na terenie całej Polski, rośnie przy drogach, na nieużytkach, ugorach, osiąga 80 cm wysokości; uprawiany również w ogródkach,
kwitnie maj - wrzesień; jest rośliną leczniczą stosowaną w zielarstwie.
Źródło:kwiatypolski.ovh.org/Maruna bezwonna; roślina pospolita, występuje na terenie całej Polski, osiąga 60 cm wysokości, rośnie na polach, w ogrodach, przy drogach. Kwitnie od kwietnia do czerwca. Wielopłatkowe kwiaty w kolorze białym. Posiada wzniesioną łodygę, rozgałęziającą się w górnej części.
Źródło:kwiatypolski.ovh.org/Rumian polny; jest pospolitym, jednorocznym chwastem, występuje na obszarze całej Polski, posiada łodygę rozgałęziającą się od samej nasady, osiąga od 15 do 50 cm wysokości. Kwitnie od maja do października, kwiaty w koszyczkach o średnicy 20 - 35 mm, zewnętrzne – języczkowate w kolorze białym, wewnętrzne - rurkowate, żółte . Spotykany w miejscach ruderalnych, przy drogach, często na ścierniskach.
Rumianek pospolity; pospolity chwast, występuje w całej Polsce, wysokość od 15 do 40 cm, rośnie na polach, przy drogach, nieużytkach, w rumowiskach. Kwitnie od maja do sierpnia, jest rośliną leczniczą.