Ich uprawa nie jest specjalnie trudna, ani czasochłonna, a praca włożona w pielęgnację zostanie sowicie wynagrodzona, ponieważ kwiaty będą bardzo efektowną ozdobą ogrodu. Jednak, aby uzyskane efekty były satysfakcjonujące warto przestrzegać podstawowych zasad uprawy.
Jednym ze sposobów uzyskania nowych roślin do sadzenia jest ich zakup.
Wybierając cebule należy zwrócić uwagę na ich wygląd. Cebule nie powinny być miękkie lub nadgniłe. Również ślady uszkodzenia mechanicznego ich powierzchni powinny wykluczyć zakup. Cebule z takimi wadami są bardziej narażone na zepsucie się i bardziej podatne na choroby.
Nowe rośliny można uzyskać z nasion, jednak ta metoda nie jest polecana w uprawie amatorskiej, ponieważ jest długotrwała i pracochłonna, wymaga sporo cierpliwości no i wiedzy.
Jeżeli posiadamy już lilie to można je rozmnażać. Istnieje kilka możliwości uzyskania nowych roślin przez rozmnażanie.
Cebulki powstają w nadziemnej części roślin, w kątach liści, najczęściej w wyniku usuwania pąków kwiatów oraz liści.
Powstałe w ten sposób cebulki zbiera się w sierpniu, a następnie umieszcza w woreczku wypełnionym torfem. Ponieważ cebulki wymagają przemrożenia, tak przygotowane umieszcza się w lodówce na ok. 3 tygodnie, po czym wysadza się na miejsce stałe, aby przed zimą zdążyły się ukorzenić.
Oddzielenie cebul przybyszowych wymaga wykopania roślin. Wykopanie lilii przeprowadza się co 2 - 3 lata.
Każdorazowo zaleca się usunięcie cebul przybyszowych, ponieważ ogranicza to nadmierny rozrost lilii. Rośliny, po usunięciu cebul przybyszowych lepiej się rozwijają i kwitną.
Po wykonaniu zabiegu roślinę ponownie sadzimy na nowym stanowisku.
Pozyskane cebule należy posadzić w specjalnie przygotowanym miejscu, najlepiej w inspekcie. Podłoże - mieszanka gliny z piaskiem, powinno mieć odpowiednią wilgotność. Za rok, tak przygotowane rośliny, można przenieść na miejsce stałe.
Otrzymane w ten sposób rośliny posiadają dokładnie te same cechy, co rośliny mateczne.
Kolejnym sposobem na otrzymanie nowych roślin jest rozmnażanie lilii z łusek.
Po wykopaniu roślin na przełomie lata i jesieni, pobieramy zdrowe, nie uszkodzone cebule, które oczyszczamy, najlepiej w strumieniu bieżącej wody, po czym suszymy.
Następnie delikatnie odrywamy łuski od nasady, przy piętce (usuwa się około połowy łusek), ale tylko z cebul które są już w stanie spoczynku.
Pozostałą część cebuli można wsadzić ponownie do gruntu.
Pozyskane łuski, koniecznie należy „zaprawić” w środku grzybobójczym np. Kaptan lub Topsin i wysuszyć. Taki zabieg zabezpieczy rośliny przed rozwojem chorób grzybowych.
Przygotowane w ten sposób cebule sadzimy do kuwet, wypełnionych wilgotnym, przepuszczalnym i próchniczym podłożem, które na okres ok. 2 miesięcy umieszczamy w zacienionym miejscu w temp. ok. 20°C, pamiętając o utrzymaniu odpowiedniej wilgotności gleby.
Po tym czasie kuwety przenosimy do chłodnego miejsca aż do ukazania się liści, po czym cebule sadzimy pojedynczo w doniczkach. Po roku cebule lilii nadają się do sadzenia do gruntu na miejsce stałe.
Miejsce do uprawy lilii powinno spełniać określone warunki, zarówno dotyczących gleby, jak również otoczenia.
Rośliny te generalnie dobrze rosną na przepuszczalnych i bogatych w próchnicę glebach. Jej odczyn zależy od gatunku lilii.
Większość dobrze czuje się na podłożu lekko kwaśnym (pH 5,5 – 6,5). Niektóre odmiany orientalne i lilie amerykańskie wymagają gleby o pH 4,5 – 5,5. Natomiast część mieszańców azjatyckich dobrze rośnie na glebach obojętnych o pH 6,5 -7,5.
Stanowisko do uprawy powinno być osłonięte przed zimnym wiatrem od północy. Osłonę mogą stanowić inne rośliny np. krzewy.
Lilie dobrze rosną przy zbiornikach wodnych, ponieważ lubią zarówno wilgotne podłoże, jak również otoczenie wilgotnego powietrza.
Jednak nie należy sadzić ich w podmokłej glebie gliniastej, bo takich warunków nie znoszą.
Ważna dla ich rozwoju jest ilość światła. Dlatego stanowisko powinno być nasłonecznione lub ostatecznie w lekkim cieniu.
Jeżeli wybrano odpowiednie miejsce do uprawy lilii, około miesiąca przed posadzeniem roślin można przystąpić do przygotowania gleby.
Należy stworzyć możliwie najlepsze, warunki do rozwoju roślin.
Gleba musi być wolna od chwastów, spulchniona i posiadać odpowiednią ilość składników odżywczych, które rośliny będą pobierać w okresie wegetacji.
Stanowisko należy przekopać na głębokość ok. 35-40 cm, dodając dojrzały kompost oraz torf. Można również zasilić glebę gotowymi nawozami. Po ok. dwóch tygodniach można przystąpić do sadzenia cebul.
Przed tym jednak trzeba pamiętać o przechłodzeniu cebul. Warto również zaprawić cebule środkiem grzybobójczym. Do gruntu sadzimy suche cebule.
Termin sadzenia zależy od gatunku. Większości lilii, które zimują w gruncie sadzimy na przełomie września i października. Pozostałe gatunki sadzimy na wiosnę.
Głębokość sadzenia zależy od wielkości cebul. Przyjmuje się, że głębokość sadzenia to 2,5 - 3 krotność wysokości cebul. Jedynie lilie białą (L. Candidum) sadzimy płytko, nie głębiej niż 5 cm.
Rozstaw sadzenia zależy od gatunku i przewidywanej wielkości rośliny. Można przyjąć rozstaw co 20 – 30 cm. Jeżeli jednak rośliny będą sadzone w grupie, na dłuższy czas, rozstaw powinien być zwiększony nawet do 50 cm.
Niezbędne zabiegi pielęgnacyjne pozwolą na otrzymanie ładnych, dorodnych roślin, które stanowić będą ozdobę ogrodu.
Podstawowe prace to: zabezpieczenie roślin przed chwastami i ewentualne ich usuwanie w czasie wegetacji, zabiegi utrzymujące ładny, estetyczny wygląd roślin, podlewanie i nawożenie oraz ochrona przed niskimi temperaturami w okresie zimy.
W celu ograniczenia rozwoju chwastów warto ściółkować podłoże wokół roślin.
Do ściółkowania można zastosować przekompostowaną korę lub torf ogrodniczy. Ściółka dodatkowo pozwoli zachować w glebie odpowiedni poziom wilgotności, ograniczając proces odparowania wody i pozwoli utrzymać korzystny dla wielu odmian lilii kwaśny odczyn gleby.
Aby nasze rośliny były prawdziwą ozdobą ogrodu, trzeba systematycznie usuwać przekwitające kwiaty. W ten sposób dodatkowo ograniczy się wytwarzanie nasion, które odbierają jej dużą część składników pokarmowych, co znacząco osłabia cebulę.
Lilie lubią rosnąć w wilgotnej glebie, jednak bardzo źle znoszą jej nadmiar.
Dlatego podlewać trzeba regularnie, ale tak aby ziemia była lekko wilgotna.
Ważne jest, aby w czasie podlewania nie moczyć roślin, wodę wylewać tylko na glebę. Polewając roślinę istnieje niebezpieczeństwo rozwoju szarej pleśni.
W okresie kwitnienia roślin, należy szczególnie dbać o prawidłową wilgotność podłoża.
W okresie poprzedzającym kwitnienie, na początku czerwca oraz w okresie kwitnienia warto zasilić rośliny nawozem weloskładnikowym. Jego działanie spowoduje obfite kwitnienie roślin.
Po zakończeniu kwitnienia nie zaleca się stosowania nawozów.
Pomimo tego, że większość odmian lilii dobrze znosi warunki zimowe w naszym kraju, warto zabezpieczyć je przed spadkami temperatur.
W tym celu należy wykonać warstwę ochronną, okrywając rośliny ok. 10 cm warstwą kory lub trocin. Można również zastosować gałęzie drzew iglastych wykonując tzw. stroisz.
W przypadku, silnych mrozów trzeba wykonać dodatkową warstwę zabezpieczającą, używając najlepiej gałęzi. Okrywę wykonujemy po pierwszych przymrozkach, nie wcześniej.
Na wiosnę, wraz ze wzrostem temperatury stopniowo usuwamy okrycie.
Istnieje wiele gatunków lilii, które omówiono w artykule pt.